Povodom 1150 godina od smrti Svetog Ćirila, jednog od tvoraca prvog slovenskog pisma, u organizaciji banjalučke “PROSVJETE” i Narodne biblioteke “Ćirilo i Metodije”, u Prijedoru je otvorena izložba “Srpski prosvjetitelji”.
Ova izložba zapravo prikazuje četiri perioda koja su vrlo važna za srpski identitet, pojašnjava autor dr Jelenko Bojić. Opominje nas na istorijski put Ćirila i Metodija, Svetog Save, Dositeja Obradovića, te Vuka Karadžića. Solunska braća, Ćirilo i Metodije svojim radom pomagali su kulturni napredak Slovena, zbog čega su ostali upamćeni kao slovenski apostoli. Stvorili su glagoljicu, prvo pismo Slovena. – Ova postavka prikazuje početak slovenske pismenosti. Kroz razne aspekte prikazali smo doba Ćirila i Metodija, koji su širili pismenost i hrišćanstvo među nepismenim Slovenima. Na njima se zasniva naša pismenost i naše postojanje kroz kulturu – rekao je Bojić i dodao da je ovo putujuća izložba namjenjena osnovcima i srednjoškolcima.
Mara Ećim, direktor Narodne biblioteke “Ćirilo i Metodije” izrazila je zadovoljstvo što je ova vrlo poučna izložba otvorena u kući kulture koja nosi ime velikih prosvetitelja. – Pozivam učenike, njihove nastavnike, istoričare i ostale građane da dođu u našu biblioteku i pogledaju ovu izložbu. Klasičnu izložbu prati i ona elektronska, a taj elektronski materijal svi zainteresovani mogu sebi da presnime, te da ga koriste u nastavi srpskog jezika i istorije – dodala je ona.
Solunska braća udarila su temelje slovenskoj pismenosti. Naša dužnost je da se sa pijetetom i zahvalnošću sjećamo velikog rada Ćirila i Metodija. Veliki je njihov doprinos stvaranju naše istorije, istakao je istoričar, Željko Vujadinović. – Od njih svi slovenski narodi ulaze u istoriju, ne samo po njihovom djelu i značaju u kulturi, već i po tome što njihovom misijom počinje i hristijanizacija Srba. Djelo Ćirila i Metodija je značajno i zbog toga sšto su srpski narod okrenuli prema svojim uzorima u Vizantiji. A trajni kulturni uticaj Vizantije obilježiće srpsku srednjovjekovnu istoriju. Tako će će se izgraditi i djelo Svetog Save, koji će opredjeliti tu specifičnu srpsku notu u slovenskoj kulturi i pravoslavnom hrišćanstvu – dodao je Vujadinović.
Izložba “Srpski prosvjetitelji” u prijedorskoj biblioteci biće otvorena do kraja januara.
M.Šodić